قرآن، آزادی و حقوق بشر-8


 ‍ قرآن ، آزادی ، حقوق بشر :: قسمت هشتم-8


 25- ازدیدگاه اسلام و راهنمای عمل مسلمین یعنی کتاب قرآن ، همه مردم از نعمت آزادی ، حق حیات ، امنیت اجتماعی و .... ، برخوردارند.
پروردگار یگانه در سوره مائده ، آیه 32 می فرماید ::
مِنْ أَجْلِ ذَلِکَ کَتَبْنَا عَلَى بَنِی إِسْرَائِیلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِی الْأَرْضِ فَکَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعًا وَمَنْ أَحْیَاهَا فَکَأَنَّمَا أَحْیَا النَّاسَ جَمِیعًا وَلَقَدْ جَاءَتْهُمْ رُسُلُنَا بِالْبَیِّنَاتِ ثُمَّ إِنَّ کَثِیرًا مِنْهُمْ بَعْدَ ذَلِکَ فِی الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ (32)

 از این روى بر فرزندان اسرائیل مقرر داشتیم ، که هر کس کسى را جز به قصاص قتل یا [به کیفر] فسادى در زمین بکشد چنان است که گویى همه مردم را کشته باشد ، و هر کس کسى را زنده بدارد چنان است که گویى تمام مردم را زنده داشته است و قطعا پیامبران ما دلایل آشکار براى آنان آوردند [با این همه] پس از آن بسیارى از ایشان در زمین زیاده‏ روى مى کنند (32)
 [ مترجم : محمد مهدی فولادوند ]


نکته ها :: 
 حرمت جان انسان یکی از مهمترین حق و حقوق لازم و واجب برای هر فردی ، فارغ از هر دین ، آئین ، ملیت ، نژاد، زبان و رنگ پوست و ... ، میباشد. بر اساس فرامین الهی در کتاب قرآن حکیم ، هرکسی یک انسان را بی گناه کشته باشد ، گویا تمام مردم عالم را به قتل رسانده است. به بیانی دیگر ، ارزش و کرامت جان نوع انسان آنقدر مهم و حیاتی است ، که فرد قاتلی که به عمل ننگین آدم کشی و قتل دست زده است ، چه بسا در موقعیتی دیگر به جان و مال افراد دیگری تعرض نماید. کشتن یک انسان بی گناه ،این نیست که هر فرد باگناه! باید کشته شود ، بقول معروف اثبات شی نفی ما اعداء نمیکند.
یعنی مثلاً وقتی به فردی میگوئیم به پدرت سلام برسان ، منظور این نیست به مادرت سلام نرسان ، یا به او ناسزا بگو ، و یا لعنت بفرست.
صد البته منظور قرآن در این آیه مشخص و مبرهن است ، که اگر فردی یا افرادی که مرتکب قتل یا فسادی ( تجاوزِ فردی و گروهی به جان ، مال و نوامیس مردم ) ؛ نشده اند را به قتل برسانیم و از نعمت همگانی حیات و امنیت محروم کنیم ، پستی و بار منفی این عمل به آن اندازه گناه ، قبیح و تنفرانگیز میباشد ، که گویا تمام بشریت را کشته باشیم.
از آنجاکه ملاک فضیلت و برتری هر انسان در نزد پروردگار عالم ، تنها تقوی الهی است ، پس لاجرم اگر هرفردی جان انسانی را صرف نظر از هر دین ، قوم ، نژاد و .....از مرگ و نیستی نجات دهد ، مانند آن است که جان تمام بشریت را نجات داده است.


26- ثروت و اموال دنیوی موجب هیچ برتری ما بین انسانها نمیشود.
در سوره سباء ، آیه 37 می خوانیم ::
 وَمَا أَمْوَالُکُمْ وَلَا أَوْلَادُکُمْ بِالَّتِی تُقَرِّبُکُمْ عِنْدَنَا زُلْفَى إِلَّا مَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَأُولَئِکَ لَهُمْ جَزَاءُ الضِّعْفِ بِمَا عَمِلُوا وَهُمْ فِی الْغُرُفَاتِ آمِنُونَ (37) 
ترجمه فارسی :: 
 و اموال و فرزندانتان چیزى نیست که شما را به پیشگاه ما نزدیک گرداند مگر کسانى که ایمان آورده و کار شایسته کرده باشند پس براى آنان دو برابر آنچه انجام داده‏ اند پاداش است و آنها در غرفه ‏ها[ى بهشتى] آسوده خاطر خواهند بود ( 37 )


نکته ها ::
تنها و تنها معیار و شاخص برتری و فضیلت در نزد خدا نه نزد انسانها ، فقط و فقط ایمان و تقویِ آزادیبخشِ الهی است و بس. ثروت ، مال و اموال دنیوی و تعداد بالای فرزندان که در زمان نزول آیات جزوِ قدرت اقتصادی ، بزرگی و برتری هر خانواده یا قبیله ای در مقابل قبایل دیگر به حساب می آمد ، به همراه دیگر برتریهای نژادی ، قومی ، جنسیتی ، رنگ پوست ، نوع زبان ، و دیگر نمادها و مظاهر رژیمهای طبقاتی ، در دین مبین اسلام از میان رفت و محو و پاک شد.
چون تنها معیار فضیلت در نزد خدا ، فقط تقویِ رهایی بخش قرآنی میباشد ، از این رو هیچ فرد موحد و مسلمان راستینی نباید و نمیتواند به پول و دارائی پدران و مادران خویش بنازد ، و آن اموال و ثروت دنیوی را ( که تازه اگر هم پاک و حلال باشد و از اختلاس ، احتکار ، دزدی و استثمار بندگان خدا به دست نیاورده باشد ) ، طبق دستورات انسان ساز و قوانین ضد استثماری و ضد بهره کشانه توحیدی که قرآن از آن سخن می گوید ، در این دنیا موجب هیچ فخر و مباهاتی نمیشود.

این آیه راهگشا ، آن هم در بیش از 1400 سال قبل به خوبی این مطلب را به ذهن هر فرد منصف و باوجدانی متبادر میکند ، که خداوند یاری رسان در آن عصری که هنوز مردمی زیادی بودند که از جهالت و توحش نظام طبقاتی کاملاً پاک و مبرا نشده بودند ، چنان از درجه و مداری بسیار بالا ، از مقوله حقوق بشر سخن میگوید ، که در این عصر تکنولوژی و ترقی قرن بیست و یکم هم ، دستوراتش مترقی ، جدید و قابل استفاده می باشد.
 _________________________________________

 توجه مهم ؛ 
آیات حقوق بشری در قرآن کریم ::

 در این قسمت ، بصورت مستقیم و غیر مستقیم به آیاتی که در پیرامون حق و حقوق بشریت میباشد ، می پردازیم ؛


عفو و صفح در برابر انتقاد و کارشکنی دگر اندیشان ::

1-خداوند در سوره مائده ، آیه مبارکه 13 میفرماید :: 
 (..... وَلَا تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلَى خَائِنَةٍ مِّنْهُمْ إِلَّا قَلِیلًا مِّنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاصْفَحْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنِین)
ترجمه فارسی ::
 (.....روزی نیست که بر خیانتی از آنان مطلع نگردی ، به استثنای قلیلی از آنان.پس عفو را پیشه کن و به روی خویش نیاور که خداوند محسنین را دوست دارد. )


2- مجادله و دیالوگ با اهل کتاب به بهترین صورت ممکن :: 

 حضرت حق در سوره عنکبوت آیه 46 می فرماید ::
عنکبوت:46 وَلَا تُجَادِلُوا أَهْلَ الْکِتَابِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِی أُنزِلَ إِلَیْنَا وَأُنزِلَ إِلَیْکُمْ وَإِلَهُنَا وَإِلَهُکُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ.
ترجمه فارسی ::
با اهل کتاب [=یهودیان و مسیحیان] مجادله نکنید ، جز به نیکوترین شیوه، مگر با ستمگران‌شان [که اهل منطق نیستند و ممکن است سوء استفاده کنند] و بگوئید به آنچه بر ما نازل شده و آنچه بر شما نازل شده ایمان آورده‌ایم و معبود ما و شما یکی است و ما [نه تابع تعصبات قومی خود، بلکه] تسلیم او هستیم [لذا نیکوترین شیوه، پرهیز از بحث پیرامون تفاوت‌ها و پرداختن به اشتراکات است].


3-حقِ همزیستی مسالمت آمیز با دگراندیشان ::

 اساس و پایه همه ادیان توحیدی ، ایجاد یک جامعه اخلاقی و انسانی ، توام با همزیستی مسالمت آمیز میباشد. در واقع از ابتدا تا پایان رسالت حضرت محمد مصطفی( ص ) ، طبق فرمایشات حضرت حق ، آن پروردگار یگانه ، ما تنها دارای یک دین بوده و هستیم ، که همانا دین رهائی بخش اسلام توحیدی و قرآنی است.
دین مبین اسلام ، یعنی دین تسلیم آگاهانه ، آزادانه و خردمندانه در برابر قوانین و قواعدِ هدفمند و منظم الهی در سراسر جهان و طبیعت برپا شده است.
حکمتها و احکام گوناگون دینی را ، میتوانیم به کلاسها و پایه های درسیِ تکامل بخش و رو به رشد و تعالیِ دورانهایِ ابتدائی ، دبیرستان و دانشگاه برای کسب علم و ارتقاء دانش و فنون فرض کرد. و یا به دیگر سخن حضرت توح(ع) ، حضرت زرتشت(ع) ، حضرت موسی( ع ) و حضرت عیسی( ع ) به مثابه کلاسهای دروس مکتب دین و اخلاق از پایه ابتدایی ، متوسطه ، عالی ، و فراتر از آنها ، آخرین و کاملترین ، و متکامل ترینِ دانشگاه توحید و اخلاق انسانی ، همان دیانت پاک و سراسر رحمانیت و عشق ، یعنی همین دین مردمی و رهایی بخش اسلام میباشد.

.
پروردگار احد و واحد در سوره آل عمران ، آیه 64 ، همه مومنان و مسلمانان را دعوت به حفظ اتحاد و وحدت ، حول محورهای مشترک سه گانه زیر ، با دگر اندیشان اهل کتاب میکند و چنین قاطع و مُسَلَم می فرماید ::
قُلْ یَاأَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْا إِلَى کَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِکَ بِهِ شَیْئًا وَلَا یَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللَّهِ فَإِن تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ.
ترجمه فارسی ::
    بگو: ای اهل کتاب [از موضع لجاجت و جدایی و جفا] به حقیقت مشترکی میان ما و خودتان [برای تفاهم و تقریب] فراآیید[بدین وسیله که] جز خدا را بندگی نکنیم و هیچ چیزی را با او شریک نسازیم و بعضی از ما [آدمیان] بعضی دیگر را به جای خدا ارباب [=صاحب اختیار] نگیریم. پس اگر [به این پیشنهادات وحدت‌بخش] پُشت کردند، بگویید: شاهد باشید که ما [به حکم خدا در پیوند توحیدی با شما] تسلیم شده‌ایم.
( سایت و نرم افزار قرآنی م.ع.ب )

نویسنده مقاله :: #مهدی_گلمحمدی

 #قرآن_آزادی_و_حقوق_بشر
 #پرتوی_از_قرآن

 ادامه دارد.